KOLİ ENFEKSİYONLARI
NEDENLERİ:
Koli “Eshericia coli” adı verilen bir bakterinin neden olduğu hastalıktır. Kısaca E. Coli adı ile anılmaktadır. İnsanda ve hayvanlarda bağırsaklarda bulunan bu bakteri aslında bağırsak florasının bir parçasıdır. Ancak normalden fazla miktarda bulunması sonucu hastalık kendini gösterir.
GENEL BİLGİLER:
Koli cinslerinin hastalığa neden olabilme özellikleri şunlara bağlıdır:
Toksin (Zehir) yaratabilme kabiliyetleri. Bazı E. coli cinsleri ağır hastalık yaratabilecek “endotoksinler” üretirler.
Bağırsak duvarlarını işgal ederek geçebilme kabiliyeti ve başka organlarda enfeksiyonlara neden olabilmek. Bazı E.coli cinsleri kolayca böbrek, karaciğer ve diğer organlara girebilirler.
Bazı E. coli cinsleri, doğal savunma sistemlerinin bazılarından etkilenmeme kabiliyetleri vardır ve bu tür bakteriler ötekilerine nazaran daha kolayca hastalıklara neden olabilmektedir.
SEMPTOMLAR:
E. coli , selülit olarak bilinen deri altında bir enfeksiyona neden olabilir ve kuşlarda solunum yolu hastalığı ile sıklıkla bağlantılıdır ve şiddetli vakalarda septisemi ve ölüme neden olur.
En belirgin belirtisi sulu ishal şeklinde dışkıdır. Dışkının rengi yeşil ve sarımsı bir tondadır. Hasta hayvanlarda bağırsak iltihabı oluştuğu için dışkının kokusu normalden daha kötü kokuludur. Genel bir kayıtsızlık hali gelir. Yeme karşı isteksizlik vardır. Aşırı ve çabuk zayıflama saptanabilir. Hastalığa neden olan bakteri, kan dolaşımına girerek vücudunun herhangi bir organına yerleşebilir. Bu durum sonucu sistematik bozukluklar gözlenebilir. Mikrobun yerleştiği vücut bölgesine göre değişik belirtiler verebilir. Örneğin mikrop kanatlara yerleşirse, kanatlarda tutulma olur ve buna bağlı olarak hayvan kanadını taşıyamıyormuş gibi davranabilir. Kanat düşürür, kanatlarını yerde sürüklemeye başlar. Mikrop ayaklara yerleşirse topallama veya yürüyememe gibi sorunlarla karşılaşılabilir.
Enteritis: Bu E. coli’ye bağlı olarak gözlenebilecek belirtilerin en başında gelir ve ishalden başka bir şey değildir. Hastalığı kapmış hayvanlarda çoğunlukla yeşil ishal olduları gibi bazıları kusmada gösterebilir. Kursağın boşalmasının olağan üstü yavaşlaması E. coli‘nin var olduğuna dair büyük bir işarettir. Hastalanan hayvanın kursağında bir gün önceden hala yem tanleri bulunur (normalde boşalmış olması lazım). Bunların sonucu olarak hayvanlar hızla zayıflar ve bazen aniden ölür.
2. Eklem enfeksiyonları: Aynı Salmonella’da olduğu gibi E. coli eklemlerde enfeksiyonlara neden olabilir. Buda hayvanlarda kanat felçine veya kanat düşmesine (kanadın kuyruk altında hatta yerde sürüyerek taşınması) neden olur. Enfeksiyonun olduğu eklemde şişme görülürse, hastalığın en kısa süre içinde tedavi edilmesi felcin kalıcı olmaması için önemlidir.
3. Ani ölüm: Yaş ayırımı olmaksızın ani ölüm. Çoğunlukla e. coli veya Salmonella’ya bağlı belirtiler görülmeden. Bunun nedeni ani ve çok güçlü bir enfeksiyonun ortaya çıkmasıdır (septicemia). Bu büyük enfeksiyon ve onun hızlı toksin üretimi her kanatlıyı anında öldürebilir.
4.Üretim sorunları: E. coli aslında erkek ve dişide üretim sorunlarına neden olsada, dişi çoğunlukla yumurtlamak için yatar fakat yumurtlayamaz. Bazıları yumurtlamayı başarsa da yumurtalar yumuşak kabuklu, kalın ve pürüzlü veya çok küçük olur. Döllenmiş yumurtalardaki yavrular kuluçka devrinin ilk günlerinde yumurtada ölürler. Bazen yumurtadaki yavrular tamamıyle gelişir fakat yumurtadan çıkamazlar.
5.Solunum yolu enfeksiyonları: Bu bakteri solunum yollarını genelde görülen başka solunum yolu enfeksiyonlarıyla birlikte etkileyebilir, herpes virüsü, microplasma ve chlamiydia gibi. Bu tür E. coli enfeksiyonunun işaretleri diğer ağır solunum yolu enfeksiyonlarının işaretleriyle aynıdır: uçuş isteksizliği, gaganın açık tutularak nefes alınımı, hırıldama vs.
6.Felç: Bazen hayvanlarınızdan birini kümeste yatmış ayaklarını kullanamaz halde bulursunuz. Sanki felç olmuştur. Bunun nedeni çok ağır bir enfeksiyonun (septimiya) başlamış olması veya enfeksiyonun sinir sisteminde yer almasıdır. Çok ciddi bir işaret olduğu gibi E. colinin yanında Salmonella’nında işaretidir ve en kısa zamanda tedaviye başlanması muhimdir. Bu durumdaki hayvanın ölüme yakın olduğu akılda bulundurulmalıdır
E.coli’nin katıldığı hastalıklar
1-Hava kesesi yangısı: Hava keseleri kalınlaşmış ve dumanlıdır, ilerlemiş durumlarda peynirimsi sarı tabakalar görülür. Enfeksiyonun durumuna göre öksürük, tıksırık ve burunda akıntı görülebilir
2-Synovitis: Eklemlerde oluşan yangıdır. Eklemlerde iltihaplı ve cerahatli bir görüntü vardır
3-Kalp ve karaciğer zarının yangısı: E.coli’nin kalp ve karaciğer zarına yerleşmesiyle meydana gelen bir enfeksiyondur. Sarı peynirimsi tabakalar kalbi ve karaciğeri kaplar.
4-Civcivlerin göbek yangısı: Hijyenik koşullarda çıkmamış civcivlerde ,henüz açıkta bulunan göbeklerinden E.coli başta olmak üzere diğer bakteriler girerler. Göbek kırmızımtrak olur. Genellikle keskin kötü bir koku mevcuttur.
5-Enteritis: Diyare (ishal) ve dehidrasyon en belirgin semptomdur. Bağırsak yüzeyinde hemorajiler görülür ve mukus tabakasıyla kaplanmıştır. Enfeksiyonun şiddetine bağlı olarak barsak epitel dokusunda soyulmalar mevcuttur
6-Salpingitis: Oviduct’un bir solunum sistemi enfeksiyonu ,Peritonitis(karın zarının yangısı) ile enfekte olmasıyla oluşur. Oviduct mukoid, kazeöz bir exudat ile dolar. Yumurtlayan tavuklar için öldürücüdür.
7-Sarı kesesi enfeksiyonları: Kuluçkalanma sırasında veya yumurta dan henüz çıkmış civcivlerin yumurta sarı kesesin de oluşan mikrobiyal ve yangısal bir durumdur. Kuluçka hijyenine dikkat etmeyen ve kötü bakım ve besleme koşulları altında bulunan işletmelerde sıkça görülür. Sarı kesesi yangısı genellikle kuluçkalanma safhasında meydana gelir. Embriyonal ölümlere , hastalıklı ve portör civcivlerin çıkmasına neden olur